“Ah toe, mag ik nog een halfuurtje?” De ouder die deze zin niet regelmatig hoort heeft een bijzondere situatie. Veel kinderen zitten regelmatig vastgeplakt aan een scherm. Je ziet als ouder waarschijnlijk ook een flink aantal schermen op een dag. Je gebruikt ze wellicht voor je werk, als navigatie en voor social media. Maar wat is nou precies normaal? En hoe kunnen we verantwoord met al die schermen omgaan?
Hoe ga je om met schermtijd?
Veel ouders en opvoeders zullen zich wel eens hebben afgevraagd hoe ze moeten omgaan met de schermtijd van hun kind. Wanneer, hoelang en waarom zet je de kinderen even achter een scherm? Misschien heb je zelfs al regels gemaakt over hoelang en wanneer je kind op bijvoorbeeld de tablet mag.
Elk gezin hanteert andere regels. Het is dan ook belangrijk om te kijken naar de omgeving van een kind. Wat gebeurt er bij andere gezinnen in de buurt of in de familie? Hoe gaan ouders van kinderen uit de klas hier mee om? Samen kun je niet alleen even handig sparren, maar krijg je ook meer grip op de leefwereld van je kind.
De juiste schermtijd voor een kind
Het is goed om te weten dat de ideale schermtijd voor kinderen niet bestaat. Het verschilt namelijk per kind en per gezin. Hierin speelt leeftijd een rol, maar ook hoe je kind reageert op digitale spelletjes of social media. Raakt je kind uitgeput van zoveel prikkels of kan je kind er juist goed tegen? Dat zijn allemaal overwegingen. Maar er zijn wel algemene richtlijnen vanuit de Wereld Gezondheids Organisatie (WHO):
- 0 – 2 jaar: geen scherm
- 2 – 4 jaar: maximaal 30 minuten per dag
- 4 – 6 jaar: maximaal 1 uur per dag (bv. 4 x 15 minuten)
- 6 – 8 jaar: maximaal 1 uur per dag (bv. 2 x 30 minuten)
- 8 – 10 jaar: maximaal 1 tot 1,5 uur per dag
- 10 – 12 jaar: maximaal 2 uur per dag
- 12 jaar en ouder: maximaal 3 uur per dag
De gevolgen van digitale schermen voor je ogen
“Daar krijg je vierkante ogen van.” Niet letterlijk natuurlijk, maar toch hebben al die schermen effect op je ogen. De ogen worden moe en kunnen zelfs geïrriteerd raken. Dit kan in sommige gevallen leiden tot ernstige bijziendheid, ook al op jonge leeftijd. Het Oogfonds spreekt van een epidemie van bijziende kinderen door oplopende schermtijden. Ze adviseren de 20:20:2 regel. Dat betekent dat je na 20 minuten dichtbij op een scherm kijken, een onderbreking van 20 seconden moet nemen om in de verte te kijken. De 2 staat voor om de 2 uur even lekker naar buiten. En het liefst 2 uur op een dag buiten spenderen. Op deze manier zorg je het beste voor je zicht, en voor dat van een kind.
Het licht van een scherm verstoort bovendien ons bioritme. Het zogeheten blauwe licht vertraagt de productie van melatonine, dat is een hormoon waardoor je moe wordt. Dit kan er dus voor zorgen dat je moeilijker in slaap valt. Laat je kind daarom minimaal een uur voor het slapen, niet meer naar een scherm kijken.
Geef het goede voorbeeld met schermtijd!
Al vanaf jongs af aan spiegelen kinderen hun ouders. Dit doen ze voornamelijk omdat ze leren door te observeren en na te doen. Jonge kinderen kijken naar hun ouders om te begrijpen hoe ze zich moeten gedragen en hoe ze met anderen moeten omgaan. Leg om die reden dus als ouder of opvoeder je telefoon wat vaker weg als je kind in de buurt is of tijdens het eten. Tijdens lessen horen wij namelijk vaak dat ‘pappa of mamma zelf lang op de telefoon zit’. Daarmee leren kinderen dat als normaal aan. Op een verantwoorde manier met schermen omgaan betekent dat je ook als ouder een kind moet begeleiden en het goede voorbeeld moet geven.
Stel een schermtijd limiet in
Vind je het soms ook lastig om te stoppen? Je bent niet alleen! Help jezelf door een limiet in te stellen. Dat vergrendelt jouw telefoon of laptop na een bepaalde tijd. Je moet dan een wachtwoord invoeren om er weer gebruik van te maken. Dit zorgt voor een beetje meer bewustzijn.
Voor kinderen is het ook mogelijk om de schermtijd te beperken. Maak gebruik van een ouderlijk toezicht app en stel het in op de apparaten die je kind gebruikt. Belangrijke tip: geef het wachtwoord om de schermtijd te verlengen niet aan je kind! Of laat het wachtwoord niet op een briefje slingeren. Dan kan je kind het namelijk zelf handig aanpassen.
Maak afspraken over schermtijd
Maak schermtijd thuis bespreekbaar. Hoe jonger hoe beter, simpelweg omdat het dan normaal is om erover te praten. Bijvoorbeeld over wat je kind op het scherm kijkt en doet, wanneer dat mag en welke uitzonderingen er gelden. Duidelijkheid is het halve werk. Kinderen hebben structuur nodig, ook met dit soort dingen. Betrek je kind bij het maken van scherm-regels, dan is de kans groter dat hij of zij zich eraan houdt.
Maak samen bovendien een lijstje met activiteiten waarbij je geen scherm nodig hebt. Schrijf ze op en stop ze in een grote glazen pot. Zo kun je op een leuke manier andere activiteiten stimuleren.
