Bordspel Digitale Geletterdheid: spelenderwijs leren over games

Bordspel Digitale Geletterdheid van Digiwijzer maakt leerlingen bewust van de verleidingen in games

Leren over games door te gamen? Jazeker! Voor onze les Verantwoord Gamen ontwikkelden we het Digiwijzer bordspel. Dat klinkt wellicht tegenstrijdig, maar vormt juist een goede manier om spelenderwijs te kunnen leren. Zo merken we in verschillende lessen dat spelelementen heel positief kunnen werken. Bovendien leren leerlingen situaties meteen te herkennen binnen de juiste context. Naast het educatieve element is het natuurlijk ook nog eens hartstikke leuk. Win-win dus. Voor de bloedfanatieke of kalme en beheerste speler, iedereen wordt uitgedaagd. Ready…set…go!

Spelenderwijs leren en bewustwording creΓ«ren

Gamen is leuk, maar laten we dat zo houden! Aan gamen zitten vele voordelen zoals: het uiten van creativiteit, strategisch nadenken, ontwikkelen van sociale vaardigheden en leren van bijvoorbeeld Engels. Spelenderwijs ontwikkelen spelers van een game bepaalde vaardigheden of krijgen zij kennis mee. Maar onverantwoord gamen heeft negatieve consequenties zoals: het verlies van tijdsbesef, gewelddadigheid, ongeschikte content in bijvoorbeeld 18+ games, verkeerde online vriendschappen en balans kwijt raken. We willen er natuurlijk voor zorgen dat we de positieve kanten verder benutten, terwijl we de negatieve kanten inperken. En daarbij is bewustwording van de verleidingen in games belangrijk!

Theorie over verleidingen in games kan echter vrij abstract blijven. Juist door een soortgelijke situatie na te bootsen, leren leerlingen direct de theorie in de praktijk toepassen. Leerlingen oefenen, kunnen elkaar aanspreken en worden uitgedaagd een verstandigere keuze te maken. En het is ook nog eens heel leuk om zo’n spel te spelen voor leerlingen Γ©n leerkracht. Het geeft een andere lesvorm, waarmee niet alleen de concentratie maar ook de overdracht van kennis op een andere manier worden geprikkeld. Na het spelen van het spel reflecteren we met een Digicoach op de verleidingen die leerlingen zijn tegengekomen.

Het Digiwijzer bordspel

Het bordspel is in de basis een bordspel waarbij er één hoofdopdracht geldt: zo snel mogelijk over de finish komen. Het spel is tastbaar, niet digitaal. Ook dat is een vorm van gamen natuurlijk. Maar wel eentje waarbij er, vanwege de al hoge schermtijden van kinderen en jongeren, vooral ook even geen scherm nodig is. Maar in de praktijk blijkt dat leerlingen de koppeling tussen het bordspel en videogames snel maken.

Tijdens het spel komen de leerlingen in aanraking met allerlei situaties. Van het niet kunnen stoppen tot de angst om een beloning mis te lopen. Daarbij worden de leerlingen regelmatig geconfronteerd met belangrijke keuzes. Soms is de keuze vooraf bepaald, soms is deze afhankelijk van een worp met een dobbelsteen en soms kunnen zij zelf kiezen. Daarmee zijn zowel eigen keuzes als vaste gebeurtenissen in een game in het spel verwerkt. Nadat het spel gespeeld is worden bevindingen en ervaringen klassikaal besproken om reflectie en bewustwording verder te stimuleren.

Verleidingen in games

In vrijwel alle games zitten verleidingen verstopt. Dat zijn tructjes om je als speler zo lang en zo vaak mogelijk te laten spelen. En daar zijn veel leerlingen Γ©n volwassenen zich niet van bewust. We leggen er een aantal uit:

  • In-App Aankopen: Games met in-app aankopen verleiden spelers om echt geld uit te geven binnen de game. Dit kunnen cosmetische items, upgrades of in-game valuta zijn. Ben je er eenmaal ingetrapt? Dan weten ze je natuurlijk te vinden en kunnen de pogingen je opnieuw te verleiden intenser worden.
  • Beloningen voor Dagelijks Spelen: Veel spellen belonen spelers voor dagelijks inloggen. Je krijgt bijvoorbeeld elke dag meer munten. En die reeks wil je niet zomaar doorbreken, omdat je dan terug bij af bent.
  • Sociale Druk: In veel online games worden spelers aangemoedigd om vrienden uit te nodigen om te spelen of om met anderen samen te werken. Sociale druk kan spelers aanmoedigen om meer tijd aan het spel te besteden dan ze van plan waren. Samen spelen is immers veel gezelliger.
  • Tijdsdruk: Sommige games stellen timers in voor taken of gebeurtenissen, waardoor spelers zich gehaast voelen om terug te keren naar het spel om niets te missen. Of spelers maken een taak binnen de tijd af. Voltooid? Dan staat de volgende taak al klaar.
  • Avatars en Aanpassingen: Games bieden vaak uitgebreide opties voor het aanpassen van avatars of personages. Iets helemaal aanpassen naar jouw creativiteit is nog leuker en daar ben je bovendien vaak langer mee bezig.
  • Kansspel Elementen: Sommige games bevatten kansspelmechanismen zoals roulette of dobbelstenen, waarbij spelers (virtueel)geld kunnen uitgeven om grote beloningen te winnen.
  • Stimuleren van Dopamine aanmaak: In veel games wordt je brein gestimuleerd. Steeds wanneer er een beloning of verwacht succes is, kan dopamine ervoor zorgen dat je meer motivatie krijgt om het doel te bereiken. De beloning komt niet alleen door middel van munten, materialen of punten, maar is vooral ook visueel. Van confetti tot vuurwerk en grote pop-ups komen in beeld. Het winnen of het voltooien van een opdracht zorgt met deze beloning voor een hoger gevoel van plezier. Bovendien wil je dat gevoel steeds opnieuw bereiken, dus blijf je spelen.

Les over verantwoord gamen

Verantwoord gamen betekent dat je er op een goede manier mee om leert gaan. Belangrijk voor iedere leerling, ouder en leerkracht. Daarom zetten wij in op lessen in de klas, docententrainingen en ouderavonden. Daarmee vergroten we het bewustzijn, kennis en weerbaarheid. Bovendien maken we ouders en leerkrachten ook weer even bewust van de redenen van leerlingen om te spelen. Dat levert zeker een veel meer open en effectiever gesprek op!

Meer weten over ons bordspel of les verantwoord gamen? Neem contact op, dan vertellen we het je graag!