In Nederland zegt 34 procent verslaafd te zijn aan hun telefoon. Bij jongeren tussen 18 en 24 jaar is het zelfs 62 procent naar eigen zeggen. Zijn we stiekem niet allemaal een beetje smartphoneverslaafd? Denk aan Google maps, de mogelijkheid om te bellen maar bijvoorbeeld ook social media apps als Facebook, Instagram, Tiktok en WhatsApp. Over die laatste categorie wordt hard gewerkt aan een nieuwe wet door het Europees parlement, en dit is waarom.
Waarom is social media verslavend?
Een vraag die veel wordt gesteld. Social media kent allerlei trucjes om jou ‘vast te houden’ als gebruiker. Dit zorgt er niet alleen voor dat je langer op een soacial media platform blijft, maar ook dat je steeds blijft terugkomen. Hier zijn een paar voorbeelden van de manieren waarop social media jou verslaafd houdt:
- Het algoritme. Klinkt gelijk erg lastig maar dat valt best mee. Het social media platform kent je goed. Het weet wat je leuk vindt, wat je interesses zijn, wat je niet leuk vindt en wanneer je snel door scrolt. Vrij letterlijk eigenlijk. Heb je ooit kleding aangeschaft via een reclame op bijvoorbeeld Instagram? Dan zul je meer reclames krijgen van kleiding van dezelfde of vergelijkbare webshops. Omdat de social media platformen al je acties opslaan, kunnen ze een gepersonaliseerde pagina voor jou maken. Op die manier krijg je dus alleen maar content gevoed waarvan het platform denkt dat jij het leuk vindt. Zo wordt social media eigenlijk nooit saai. Het zorgt er ook voor dat je maar blijft scrollen en de tijd verliest.
- Daarnaast kan je ook nog eens meedoen! Jouw vrienden posten content, delen grappige flimpjes en jij kan alles zien. Daarnaast kan je dus zelf ook posten wat je wilt. Mensen reageren waardoor we ons gezien voelen.
- En zo komen vanzelf uit bij een grote reden dat we blijven terugkomen naar social media platformen: meldingen. Je hebt een like! Je hebt een reactie! Iemand heeft je een bericht gestuurd! Je bent ergens in getagd! Je vriendin heeft iets online gezet! En dat de hele dag door. Echt rust is er niet meer, we staan constant aan en zijn bezig met wat we missen online als je even offline zijn. Vooral jongeren hebben last van deze ‘Fomo’ (Fear Of Missing Out).
Nieuwe wet over verleidingen in social media
Het Europees Parlement is het er met 545 stemmen tegen 73 stemmen over eens; de trucjes die sociale media verslavend kunnen maken, moeten verboden worden. Volwassenen zijn hier namelijk vatbaar voor, maar kinderen ook! Kim van Sparrentak van GroenLinks wil een ‘recht om niet gestoord te worden’ met betrekking op social media. Dat houdt in dat onderdelen als likes en notificaties daarom standaard uit dienen te staan voor Europese gebruikers. Daarnaast wordt er gestreefd naar waarschuwingen als mensen langer dan een halfuur gebruik maken van het scherm.
Als je denkt ‘maar dit kan allemaal al’, dan heb je gelijk. De meeste controlemogelijkheden die hierboven staan, kan je zelf al instellen op de social media platformen. Nu willen ze vastleggen in de Europese wet dat die functies automatisch al aanstaan als je de app downloadt. Het Europees Parlement ziet ook graag alle verslavende elementen verdwijnen en dat apps als Instagram, Facebook en Youtube duidelijkheid moeten geven over het ontwerp van hun apps. Hiermee bedoelen ze onder andere het algoritme, waar we eerder over schreven.
Naar alle waarschijnlijkheid gaat het nog een paar jaar duren voordat de wet er is. Althans, áls de wet er op deze manier komt. Naar verwachting gaan de grote techbedrijven erg hun best doen om dingen uit de wet te krijgen die onvoordelig voor ze zijn. Lees hier meer over deze wet.
Les over mediawijsheid
Social media helemaal bannen, is volgens ons ook niet de juiste manier. Het internet speelt nu eenmaal een grote rol in de huidige wereld. In plaats van verbieden, kunnen we er beter mee leren om gaan. Hoe werkt social media precies? Wat is er leuk aan? Wat kan gevaarlijk zijn? In onze lessen over mediawijsheid gaan we in op deze vragen. Op deze manier bereiden we kinderen en jongeren juist voor op de toekomst.
