Misschien heb je het als ouder of leerkracht ook wel door: kinderen gebruiken hele andere social media apps dan volwassenen. X (voorheen Twitter) en Facebook zijn niet echt meer relevant voor de jeugd. Zelden steekt een leerling z’n hand op als we hier naar vragen in de klas. YouTube, Instagram, TikTok en Snapchat daarentegen, zijn de meest gebruikte social media apps onder kinderen en jongeren. Hoewel WhatsApp ook in dat lijstje thuishoort, lijkt de populariteit van deze app (die veel volwassenen dagelijks gebruiken) bij de jeugd sterk af te nemen.
Cijfers van Snapchat-gebruik in Nederland
In 2023 kwam Snapchat naar buiten met cijfers over de Nederlandse Snapchat-community. Hieruit blijkt dat Snapchat vijf miljoen actieve gebruikers in Nederland heeft, die de app zo’n 40 keer per dag openen. Opvallend is dat 55% van de gebruikers 25 jaar of jonger is. Wij merken dat de app ontzettend populair is in de klas op basisscholen in Nederland, terwijl de leeftijdgrens van Snapchat eigenlijk 13 jaar is.
Wat is Snapchat?
In het kort: Snapchat is een social media app. Via Snapchat kun je communiceren door middel van foto’s, video’s en berichten, deze heten “snaps”. Hierbij kan je leuke filters gebruiken, tekenen op beeld of stickers toevoegen. Een foto of video is voor de ander vaak maar een aantal seconde te zien, je kan als verstuurder zelf kiezen hoelang dit precies is. Berichten in de chat zijn 24 uur zichtbaar, tenzij je deze opslaat, want dan blijven ze staan.
Gevaren van Snapchat
Snapchat kan heel leuk zijn. Het is een stuk creatiever dan bijvoorbeeld Whatsapp en dat trekt de jeugd aan. Maar het kan ook best gevaarlijk zijn. Zo voelen veel gebruikers zich veilig, omdat foto’s en video’s slechts één keer (hooguit twee keer) zichtbaar zijn voor een paar seconden. Om deze reden is de app een veelgebruikte keuze voor Sexting. De beelden verdwijnen toch, of niet? Er bestaan helaas veel mogelijkheden om een zogenoemde ‘’snap’’ op te slaan. De makkelijkste manier is om een screenshot te maken. Hoewel de verstuurder hier wel een melding van krijgt, is het dan al te laat. De veiligheid is dus schijn. Bovendien zijn er ook apps en software beschikbaar die foto’s en video’s op Snapchat ongemerkt kunnen opslaan, zonder dat de verstuurder hiervan op de hoogte is.
Maar er is meer! Naast leuke en grappige filters, zijn er ook heftige beauty-filters beschikbaar. Deze maken bijvoorbeeld de huid egaal, geven je lange wimpers en maken je lippen voller. Dit kan kinderen onzeker maken over hoe ze er in het echt uitzien. Daarnaast gaat het toevoegen van Snapchat vrienden erg gemakkelijk. Zo horen we in de klas dat kinderen wel eens vreemden toevoegen. Dit kan natuurlijk vervelende situaties brengen, omdat ook volwassenen gebruik maken van de app. Let op: door middel van een BitMoji (je Snapchat avatar) kan je zelf samenstellen hoe een andere gebruiker je ziet. Dit kan dus erg afwijken van de werkelijkheid!
Snapchat en jouw locatie
Snapchat biedt ook een functie waarbij je constant je locatie deelt met je ‘vrienden’. Let op: deze functie staat vaak aan zonder dat de (jonge) gebruiker het doorheeft! Je BitMoji is als gebruiker zichtbaar op een wereldkaart. Zo is het niet zo lastig om te achterhalen waar iemand woont of op school zit. De gedachte dat sommige kinderen vreemden toevoegen die dit kunnen zien, is niet prettig. Het is daarom verstandig dat dit thuis besproken wordt. Ook in onze lessen praten we hierover met de leerlingen.
