Kinderen die dagelijks te zien zijn in vlogs op YouTube of video’s op TikTok– het is inmiddels een bekend beeld. Deze jonge internetsterren, ook wel kindfluencers genoemd, zijn steeds vaker te zien in online families: de familievloggers. Wat ooit begon als een manier om het dagelijks leven te delen, is uitgegroeid tot een miljoenenpubliek. Maar welke gevolgen heeft die online zichtbaarheid voor het kind zelf?
Wat zijn familievloggers?
Familievloggers zijn gezinnen die hun leven structureel delen via platforms als YouTube of TikTok. Vaak filmen ouders hun dagelijkse routines, vakanties, verjaardagen of zelfs persoonlijke gebeurtenissen zoals ziekenhuisbezoeken of verlies. In veel gevallen staan kinderen centraal in deze vlogs. Ze groeien op met een camera op hun neus en hebben zelden zeggenschap over wat er gedeeld wordt. Vaak weten de kindfluencers ook niet beter; sommige ouders filmen al vanaf de dreumes-fase.
Een bekend voorbeeld in Nederland is de familie Bellinga. Hun vlogs trekken honderdduizenden kijkers per video. Maar met de groeiende aandacht komt ook kritiek. De uitzending van BOOS over deze familie laat zien hoe het gebrek aan privacy, online reacties en publieke herkenbaarheid een kind diep kunnen raken.
Een bron van inkomsten, maar voor wie?
Vloggen is voor veel gezinnen meer dan een hobby geworden. Het is werk, en soms een belangrijke bron van inkomsten. In sommige gevallen vormt de content zelfs het hoofdinkomen van het gezin.
De vraag is dan ook rechtvaardig: als kinderen structureel meewerken aan die content, moeten zij dan ook wettelijk beschermd worden? Wat zijn de regels rondom kindfluencers? In Nederland groeit de aandacht voor deze kwestie al een tijdje. Sinds de recente BOOS aflevering online staat, staat het onderwerp weer hoog op de agenda. In 2019 werden er al Kamervragen gesteld over het inzetten van kinderen als influencer. Twee jaar later werd er een meldpunt voor kindfluencing geopend bij de Nederlandse Arbeidsinspectie, waar situaties gemeld kunnen worden waarin kinderen mogelijk onder druk worden ingezet voor commerciële online content.
De impact op het zelfbeeld van kindfluencers
Niet elk kind vindt het erg om in beeld te zijn. Sommige kindfluencers genieten van de aandacht of zien het als iets leuks om samen met hun ouders te doen. Toch blijkt (uit de uitzending van BOOS) dat kinderen in deze situatie een vertekend zelfbeeld kunnen ontwikkelen. Ze krijgen het idee dat ze beroemdheden zijn, dat iedereen in hen geïnteresseerd is en dat hun leven altijd gevolgd wordt. Dat kan gevolgen hebben voor hoe zij omgaan met aandacht, grenzen en sociale relaties.
Blijf op de hoogte van de online leefwereld
De wereld van kindfluencers en familievloggers roept vragen op die raken aan privacy, ontwikkeling en verantwoordelijkheid. Het is belangrijk dat ouders en leerkrachten weten wat er online speelt – niet alleen om kinderen te beschermen, maar ook om met hen in gesprek te kunnen gaan over deze thema’s.
Wil je op de hoogte blijven van ontwikkelingen in de digitale leefwereld van kinderen? Meld je dan aan voor onze nieuwsbrief en ontvang actuele inzichten, tips en nieuws over mediaopvoeding en online trends.
